Çene eklemi, her iki yüz tarafında da kulağın hemen önünde bulunan, kafatası ile alt çenenin birleşmesini sağlayan bir eklemdir. Bu eklem, günlük yaşamda sıklıkla kullanılır ve işlevi oldukça önemlidir. Çene eklemi kayması fizyolojik bir sorundur ve genellikle harici bir etki olmadıkça kolay kolay meydana gelmez. Çene eklemi kullanımı, kişinin konuşma ve çiğneme alışkanlıklarına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Örneğin, öğretmenler veya konuşarak işini yapan kişilerde bu eklemin kullanımı oldukça fazladır. Bunun yanı sıra sakız çiğneme alışkanlığı olanlar ve bazı kadınlarda da çene eklemi kullanımı yoğun olabilir.

Her konuşma, yutkunma ve çiğneme hareketinde çene eklemi görev alır. Çene eklemini hissetmek için işaret parmaklarınızı karşılıklı olarak kulaklarınızın önüne bastırmanız yeterlidir.

Çene eklemi kaymasının en önemli nedenlerinden biri diş kayıplarıdır. Diş kaybından sonra yapılan asimetrik dişler, ağız ve çenede sorunların ortaya çıkmasına neden olur. Çene eklemi kayması, bir anda meydana gelmez. Asimetrik dişler kullanıldığında çene dengesiz ve orantısız olarak baskı yapmaya başlar.

Örneğin, sağ tarafta birkaç diş kaybı sonunda yerine düzgün diş yapılmadığında çenenin sağ tarafı ile baskı yetersiz olacak ve asıl yük sol çene eklemine binecektir. Bu durum, uzun süre devam ettiğinde sol çene eklemi yuvasından çıkarak kayabilir. Bu durumda ağız esnerken ve büyük açıldığında tık sesi duyulabilir. Çene eklemi kayması sonucunda bu tık sesi, hastanın yaşam konforunu bozacaktır. Diş kayıpları çene eklemi kaymalarında önemli bir rol oynar. Bu nedenle çürüyen veya çekilen dişin yerine profesyonel bir diş hekimine başvurarak diş yaptırmak önemlidir. Aksi takdirde, hayat boyu asimetrik bir çene ile yaşamak zorunda kalabilirsiniz.

Çene eklemi kayması, birçok anormal durumun bir araya gelmesi ile de oluşabilir:

Bu durumlar da çene eklemi kaymasına yol açabilir. Diş tedavisi sırasında çeneye dengesiz güç uygulanması ve uzun süreli diş tedavileri de çene eklemi rahatsızlıklarına neden olabilir.

Her şeyin fazlası zarar olduğu gibi esnemenin de fazlası çene ekleminin yerinden çıkmasına neden olabilir. Özellikle sabah saatlerinde büyük esnemeler kontrollü olmalı ve ağız büyük açılmamalıdır. Aksi durumda soğuk ve hareketsiz olan çene eklemi, büyük açıldığında yerinden kayarak çıkabilir.

Çene eklemi kayması yaşayan kişiler, sert bir besini dişleri ile kırmak istediklerinde kaymış olan tarafta ağrı hissedebilirler. Durumu daha da ağırlaştırmamak için bu tür alışkanlıklardan vazgeçilmelidir.

Çene eklemi kayması sorununu çözmek için öncelikle ağız ve çene cerrahisi uzmanına başvurmak gerekir. Kaymaya neden olan sorunun ortadan kaldırılması ana hedeftir. Bununla birlikte, hastanın sorunlara yol açan davranışlardan kaçınması gerekir. Çene kullanımı konusunda bilgilendirme ve koruyucu tedavi uygulamaları yapılmalıdır. Kaymış çene eklemi henüz çok belirgin değilse; ilaç ve fizik tedavi uygulamaları, splint tedavisi, egzersiz ve maske kullanımı önerilebilir.

İlerlemiş ve kronik durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Ameliyat ile çene eklemi yerine oturtulduktan sonra uzun bir iyileşme dönemi vardır. Bu süreçte hasta eğitimi önemlidir. Doktorun belirttiği hareketlerden mutlaka kaçınılmalıdır. Tedavi boyunca sakız çiğnemek, sert gıdalar tüketmek, tek taraflı çiğnemek yasaklanabilir. Ayrıca çene eklemi üzerindeki baskıyı azaltmak için stresten uzak durulmalıdır.